

Ο Εμμανουήλ Παπ(π)άς (1773-1821) γεννήθηκε στη Δοβίστα Σερρών από πατέρα ιερέα. Έξυπνος και ικανός, αν και με ελάχιστες γραμματικές γνώσεις, κατόρθωσε να γίνει πάμπλουτος μεγαλέμπορος και τραπεζίτης με καταστήματα στη Βιέννη και την Κωνσταντινούπολη. Δάνεισε πολλά χρήματα στον Ισμαήλ Μπέη των Σερρών με τον οποίο είχε άριστες σχέσεις και ασκώντας μεγάλη επιρροή επάνω του, βοήθησε πολλούς συμπατριώτες του. Πολλά χρήματα δάνεισε και στον γιο του Ισμαήλ, Γιουσούφ Μπέη, που ήταν σπάταλος και άσωτος. Ο Γιουσούφ όμως όχι μόνο αρνήθηκε να του επιστρέψειτα χρήματα που του χρωστούσε, αλλά τον απείλησε ότι θα τον σκοτώσει. Έτσι ο Εμμανουήλ Παπ(π)άς κατέφυγε στην Κωνσταντινούπολη όπου το 1819 μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία.
Στις 23 Μαρτίου 1821, ο Εμμανουήλ φόρτωσε τα όπλα και τα πολεμοφόδια, που είχε αγοράσει, σε ένα καράβι και αναχώρησε για το Άγιο Όρος. Πίστευε ότι οι μοναχοί, πολλοί από τους οποίους ήταν μυημένοι στο Φιλική Εταιρεία, ήταν οι πλέον κατάλληλοι για να ξεσηκωθούν.
Μόλις έφτασε στη μονή Εσφιγμένου, οργάνωσε την επανάσταση. Παρόλο που οι κάτοικοι ξεσηκώθηκαν και πολέμησαν με όση δύναμη μπορούσαν, η έλλειψη ενισχύσεων και πολεμοφοδίων καθώς και ο όγκος των τουρκικών δυνάμεων δεν επέτρεψαν στην επανάσταση να εξαπλωθεί. Ο Εμμανουήλ Παπ(π)άς ξόδεψε όλη την περιουσίατου για να στηρίξει με κάθε τρόπο τον αγώνα, αλλά αυτό δεν ήταν αρκετό. Οι κακουχίες και οι αρρώστιες έριξαν το ηθικό των επαναστατημένων Ελλήνων, ενώ οι μοναχοί φοβούμενοι τα αντίποινα αρνήθηκαν να συμμετάσχουν και να βοηθήσουν την επανάσταση. Ο Δημήτριος Υψηλάντης όρισε τον Εμμανουήλ πληρεξούσιο αρχηγό και διοικητή των στρατιωτικών δυνάμεων του Αγίου Όρους, χωρίς όμως να του προσφέρει...
|
|
Συνθήκη του Κιουτσουκ Καϊναρτζή (Πήρε το όνομα της από το ομώνυμο βουλγαρικό χωριό και είναι το αποτέλεσμα του πρώτου μεγάλου ρωσοτουρκικού πολέμου. Οι Έλληνες κέρδισαν από αυτήν το δικαίωμα να χρησιμοποιούν τη ρωσική σημαία στα πλοία τους). |
| 1779 | Εκτέλεση του Κοσμά του Αιτωλού (έπειτα από εντολή του Κουρτ Πασά του Βερατίου). |
| 1798 | Θάνατος του Ρήγα Φερραίου (Συνελήφθη από τους Αυστριακούς το 1797 και παραδόθηκε στους Τούρκους του Βελιγραδίου όπου και βρήκε φρικτό θάνατο με 7 συντρόφους του). |
| ...... | ..... |

«Ο Σερραίος ιστορικός Ευ. Στρατής γράφει: «Ο Εμμ. Παπ(π)άς ην μέτριος το ανάστημα και ωκυπους. Ως ιδιαίτερα χαρακτηριστικά φέρονται, ο μακρύς λαιμός, οι μακροί ωσαύτως δάκτυλοι των χειρών, το ευρύ μέτωπον, το αέτειον όμμα, οξύ και εταστικόν όσον ουδενός άλλου εν Δοβίστη και Σέρραις. Ην προς τούτοις τους λόγους μειλίχιος, μετά μειδιάματος πάντοτε λαλών βραδέως δε και ησύχως τας λέξεις προφέρων. 'Ελεγεν ...
-------------------------
Ο γιος του Εμμ. Παπ(π)ά Αναστάσιος, σε γράμμα του (18 Απριλίου 1821) προς τον αδελφό του Αθανάσιο ανακοινώνει την απόφαση του να εγκαταλείψει τις επιχειρήσεις του στη Βιέννη και να πολεμήσει για την απελευθέρωση της Ελλάδας..
«Είναι ένας μήνας τώρα που δεν είχα ησυχία...
Η τύχη των επαναστατικών κινημάτων στην περιοχή των Σερρών και τα συμβάντα της 8ης Μαίου 1821.
Στις 8 Μαΐου του 1821, όταν μαθεύτηκε ότι αρχηγόςτου επαναστατικού κινήματος στη Χαλκιδική ήταν ο Εμμανουήλ Παπ(π)άς, οι Τούρκοι των Σερρών ξεσηκώθηκαν να επιτεθούν στους Έλληνες Σερραίους. Ευτυχώς, ο Μητροπολίτης των Σερρών Χρύσανθος, που ασκούσε μεγάλη επιρροή στις τουρκικές αρχές, κατάφερε με απειλές να αποτρέψει το κακό.
Την ημέρα εκείνη γιορτάζεται η μνήμη του Ευαγγελιστή Ιωάννη, ο οποίος θεωρήθηκε τότε σωτήρας και προστάτης της πόλης των Σερρών. Μετά από 15 χρόνια οι μοναχοί της μονής του Τιμίου Σταυρού έχτισαν τον ναό του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου για να θυμούνται οι Σερραίοι τα γεγονότα της 8ης Μαίου.

![]() |
|
|
Οι επαναστάτες που βρίσκονται στον Στρυμονικό κόλπο και στη Θεσσαλονίκη απωθούνται στη χερσόνησο από τους Τούρκους και αντιμετωπίζουν...
|
Κατεβάστε όλο το χρονολόγιο |
Σύντομο χρονολόγιο της Περιόδου |
| 1904 |
Εμφανίζεται οργανωμένη η ελληνική άμυνα κατά των Βουλγάρων και αρχίζει έτσι o Μακεδονικός Αγώνας. |
| 1905 |
Ο Συγκροτούνται στο Σαντζάκιο των Σερρών τα πρώτα ανταρτικά σώματα κάτω από τις διαταγές ντόπιων αρχηγών όπως οι: Αθ. Χατζηπανταζής, Στέργιος Βλάχμπεης, Γεώργιος Γιαγκλής, Δούκας Δούκας (καπετάν Ζέρβας), Ανδρέας Μακούλης, Μητρούσης Γκογκολάκης, Παπα - Πασχάλης, Καπετάν - Αλέξανδρος κ.ά. |
| 1905 | Στις 1 Αυγούστου ιδρύεται ο Μουσικογυμναστικός σύλλογος «Ορφεύς» Σερρών. |
| 1907 |
Στις 13 προς 14 Ιουλίου στο κωδωνοστάσιο και τον περίβολο της εκκλησίας της Ευαγγελιστρίας γράφεται ο επίλογος της δράσης του καπετάν-Μητρούση. Ο καπετάν - Μητρούσης και τα παλικάρια του (Ιορδάνης Ούρδας, Μιχάλης Ουζούνης, Θεόδωρος Τουρλεντές και Νίκος Παναγιώτου) πολιορκούνται από 3.000 Τούρκους στρατιώτες και αμέτρητους άτακτους. Στη διάρκεια της μάχης σκοτώνονται ο Θ. Τουρλεντές και o Μιχ. Ουζούνης. Λίγο αργότερα συλλαμβάνονται αιχμάλωτοι ο Νίκος Παναγιώτου και ο Γιάννης Ούρδας. Ο Καπετάν Μητρούσης χρησιμοποιεί και την τελευταία του σφαίρα για να σκοτώσει τον Τούρκο διευθυντή της αστυνομίας και αυτοκτονεί |
| 1907 |
Στις 3 Δεκεμβρίου οι συλληφθέντες κατά την εποποιία της Ευαγγελιστρίας Νίκος Παναγιώτου (από το Αγρίνιο) και Γιάννης Ούρδας, απαγχονίζονται στον «συνήθη τόπο» που για κείνη την εποχή ήταν η πλατεία του Ατ - Παζάρ (πίσω από το σημερινό Διοικητήριο). Τρεις χιλιάδες γυναίκες των Σερρών αξιώνουν από τις τουρκικές αρχές τα πτώματα των απαγχονισθέντων ανταρτών και επιχειρούν να διασπάσουν τον ισχυρό κλοιό των πανικοβλημένων Τούρκων στρατιωτών για να τα πάρουν |
| 1908 |
Με επίκεντρα τη Θεσσαλονίκη, τις Σέρρες και το Μοναστήρι ξεσπά η επανάσταση των νεοτούρκων και στις 11 Ιουλίου γίνεται στις Σέρρες η ανακήρυξη του Συντάγματος με σύνθημα:«Ισότης - Αδελφότης - Ελευθερία». Εισέρχονται στην πόλη των Σερρών και παραδίδονται στις τουρκικές αρχές τα ανταρτικά σώματα και οι καπεταναίοι τους που δρούσαν στην περιοχή, εν μέσω πραγματικής αποθέωσης από μυριάδες λαού που είχε ξεχυθεί στους δρόμους |
| 1909 |
Δολοφονούνται άνανδρα από οπαδούς του νεοτουρκικού κομιτάτου στις 31 Ιουλίου o γραμματέας του ελληνικού προξενείου Λάζαρος Κιούσης και στις 17 Δεκεμβρίου o Ιωάννης Παπάζογλου στην προκυμαία της Θεσσαλονίκης. |
| 1912 |
Τον Μάιο υπογράφεται η Σερβοβουλγαρική και Ελληνοβουλγαροσερβική συνθήκη συμμαχίας. |
| 1912 |
Οι Στις 4 Οκτωβρίου Έλληνες, Σέρβοι και Βούλγαροι κηρύσσουν τον πόλεμο κατά της Τουρκίας. |
| 1912 | Στις 24 Οκτωβρίου ο διοικητής και φρούραρχος των Σερρών Νατζή Πασάς εγκαταλείπει την πόλη με ολόκληρη τη φρουρά από 2.000 άνδρες, δεκατρία τηλεβόλα και μία πυροβολαρχία Μαξίμ. Το απόγευμα της ίδιας μέρας μπαίνουν στην πόλη 80 Βούλγαροι «άτακτοι» (κομιτατζήδες) και την επομένη 1.000 στρατιώτες της 2ης βουλγαρικής Μεραρχίας. |
| 1912 | Στις 31 Οκτωβρίου και σε ανταπόδοση του ότι ένα βουλγάρικο τάγμα μπήκε στη Θεσσαλονίκη, στις Σέρρες εισέρχεται το Γ΄ Σύνταγμα ιππικού του Πιερράκου Μαυρομιχάλη και γίνεται δεκτό με ακράτητο ενθουσιασμό από τους Σερραίους. |
| 1913 | Τον Μάιο υπογράφεται συνθήκη ειρήνης ανάμεσα στην Τουρκία και τους Βαλκανικούς συμμάχους. Αρχίζουν όμως ταυτόχρονα και οι μεταξύ τους προστριβές. Το Γ' Σύνταγμα Ιππικού εγκαταλείπει την πόλη για να μη συλληφθεί |
| 1913 | Στις 17 Ιουνίου αρχίζει ο Β' Βαλκανικός πόλεμος, με τη Βουλγαρία να επιτίθεται αιφνιδιαστικά κατά των Σέρβων και των Ελλήνων. Την επομένη (18 Ιουνίου) οι Βούλγαροι πυρπολούνε τη Νιγρίτα. |
| 1913 | 22 Ιουνίου: ο βουλγαρικός στρατός αναχωρεί «εσπευσμένα» από την πόλη των Σερρών και περιχαρακώνεται στα γύρω υψώματα. |
| 1913 | Από τις 24 μέχρι τις 27 Ιουνίου ο Τούρκος συνταγματάρχης Αγιάχ Μπέης οργανώνει και τίθεται επικεφαλής της πολιτοφυλακής από κατοίκους των Σερρών και λίγους Έλληνες στρατιώτες που «...εμποδίζουν επιτυχώς την είσοδο εις την πόλιν ομάδων Βουλγαρικού στρατού εκ των υποχωρούντων καθώς και τας επανειλημμένας αποπείρας κατά της πόλεως, των κομιτατζήδων...». |
| 1913 | Στις 28 Ιουνίου η πόλη των Σερρών αναστατώνεται από τους πυροβολισμούς της πολιτοφυλακής που επιχειρεί να αποτρέψει την εκ νέου είσοδο του βουλγαρικού στρατού στην πόλη που βομβαρδίζεται ανηλεώς από τα βουλγαρικά πυροβόλα που βρίσκονται στους γύρω λόφους. Στους κατοίκους δημιουργείται σύγχυση και πανικός ενώ οι περισσότεροι από αυτούς τρέπονται σε άτακτη φυγή προς τον Στρυμόνα και τα χωριά Κουμάργιανη, Δημητρίτσι και Αχινό. Ταυτόχρονα Βούλγαροι στρατιώτες εισέρχονται και περιχύνουν με πετρέλαιο τα σπίτια και τα καταστήματα ενώ εκτελούν όσους συναντούν στο δρόμο τους. Στις 2 το μεσημέρι οι Σέρρες παραδίδονται στις φλόγες |
| 1913 | Στις 27 Ιουνίου απελευθερώνεται το Σιδηρόκαστρο και στις 29 του ίδιου μήνα εισέρχεται στην κατεστραμμένη πόλη των Σερρών η 7η Ελληνική Μεραρχία υπό τον συνταγματάρχη Ναπολέοντα Σωτήλη, που την καταλαμβάνει εν ονόματι του βασιλιά Κωνσταντίνου. Στις 11 Ιουλίου οι μάχες στα στενά της Κρέσνας καταλήγουν σε νίκη των ελληνικών δυνάμεων. |
| 1913 | Στις 28 Ιουλίου υπογράφεται η συνθήκη του Βουκουρεστίου που είναι συνθήκη Ειρήνης μεταξύ Ρουμανίας, Ελλάδας, Σερβίας και Μαυροβουνίου από τη μια μεριά και της Βουλγαρίας από την άλλη, ενώ τα σύνορα της Βουλγαρίας καθορίζονται επί της κορυφογραμμής του Μπέλλες και της γραμμής των εκβολών του ποταμού Νέστου. |
| 1914 | Στις 1 Αυγούστου αρχίζει ο α΄ Παγκόσμιος πόλεμος. |
| 1916 | Στις 5 Αυγούστου αρχίζει ογκώδης βουλγαρική εισβολή σε όλο σχεδόν το μήκος της ελληνοβουλγαρικής μεθορίου, αρχής γενομένης από το Ρούπελ. Στο Δεμίρ Ισσάρ (Σιδηρόκαστρο) τμήματα της 6ης ελληνικής Μεραρχίας που διοικούσε ο συνταγματάρχης Νικ. Χριστοδούλου αντιστέκονται σθεναρά, αλλά στο τέλος αναγκάζονται να υποχωρήσουν. Μέχρι τις 30 Αυγούστου οι Βούλγαροι έχουν καταλάβει τις Σέρρες, τη Δράμα και την Καβάλα |
| 1918 | Στις 21 Σεπτεμβρίου οι Σέρρες ανακαταλαμβάνονται από τον ελληνικό στρατό |
| 1922 | Στις 6 Σεπτεμβρίου αποχωρεί και το τελευταίο ελληνικό στρατιωτικό τμήμα από το Μικρασιατικό έδαφος ενώ φθάνουν συνεχώς πρόσφυγες, πολλοί από τους οποίους εγκαθίστανται στη Μακεδονία. Στις 24 Ιουλίου δίνεται η πρώτη συναυλία του «Ορφέα» Πρωτολειτουργεί στην πόλη των Σερρών η Ένωση Γεωργικών Συνεταιρισμών. |
| 1923 | Στις 30 Ιανουαρίου υπογράφεται η σύμβαση με την Τουρκία περί ανταλλαγής πληθυσμών. Η πόλη και η περιφέρεια των Σερρών, είναι γεμάτη από πρόσφυγες |
| 1923 | Στις 21 και 22 Οκτωβρίου ξεσπά στρατιωτικό κίνημα υπό την αρχηγία των Γ. Λεοναρδόπουλου, Π. Γαργαλίδη και Γ. Ζήρα. Ο Ζήρας ύστερα από την αποτυχία του κινήματος καταδιώκεται στον κάμπο των Σερρών |
| 1924 | Η κοινότητα Νιγρίτας προκηρύσσει μειοδοτικό διαγωνισμό για τον ηλεκτροφωτισμό της πόλης |
| 1925 | Ο Στρυμόνας πλημμυρίζει 8.000 στρέμματα στην περιοχή της Τζουμαγιάς. Δημοσιεύεται η προκήρυξη δημοπρασίας από τον Μητροπολίτη Ζιχνών Αλέξανδρο για την κατασκευή μητροπολιτικού μεγάρου στη Ν. Ζίχνη |
| 1926 | Στις 10 Φεβρουαρίου αρχίζει να λειτουργεί η τηλεφωνική γραμμή Αθηνών Σερρών με αρκετές δυσκολίες λόγω των συνεχών διακοπών για τεχνικούς λόγους. Αποσπώνται συνοικισμοί από κοινότητες και γίνονται αυτόνομοι: Νεοχώρι, Νέος Σκοπός, Κάτω Καμήλα, Ίβηρα, Βυρώνεια, Πλατανάκια, Σ.Σ. Αγγίστας Στις 18 Ιουλίου μπαίνει ο θεμέλιος λίθος για την κατασκευή του 1ου Γυμνασίου Σερρών (τα εγκαίνια έγιναν το 1930) |
| 1927 | Στις 22 Φεβρουαρίου μπαίνουν ονόματα στους σερραϊκούς δρόμους Στις 16 Ιουνίου αρχίζει η λειτουργία της Εθνικής Τράπεζας στο νεόδμητο κτίριο στην πλατεία Ελευθερίας. Στις 28 Σεπτεμβρίου γίνεται μεγάλο συλλαλητήριο από τους προσφυγογενείς Σερραίους που διεκδικούσαν την «ομηρική αποζημίωση». Στις 9 Δεκεμβρίου γίνονται τα εγκαίνια του τηλεφωνικού κέντρου και δικτύου Σερρών |
| 1928 | Στις 11 Μαρτίου καίγεται το γυμνάσιο της πόλης Στις 10 Μαΐου ο ηλεκτροφωτισμός των Σερρών παραχωρείται στον Κων/νο Νάσιουτζικ ο οποίος μειοδότησε σε σχετικό διαγωνισμό. Στις 30 Ιουνίου βγαίνει το πρώτο φύλλο της εφημερίδας «Πρόοδος» Στις 20 Οκτωβρίου υπογράφεται η σύμβαση του Ελληνικού Δημοσίου με τις εταιρίες Μονκς Γιούλεν για τα μεγάλα έργα της πεδιάδας Σερρών Στις 22 Δεκεμβρίου το Δημοτικό Συμβούλιο δίνει ονόματα σε 35 οδούς της πόλης (ανάμεσά τους κι η οδός Μεραρχίας). |
| 1929 | Στις 14 Φεβρουαρίου σπάζουν όλα τα φράγματα και τα νερά του Στρυμόνα πλημμύρισαν το σερραϊκό κάμπο. Τα νερά φτάνουν μέχρι το Λευκώνα. Στις 9 Απριλίου γίνεται συλλαλητήριο πλημμυροπαθών στον κινηματογράφο «Πάνθεον» με αίτημα την ενίσχυση των πλημμυρισθέντων χωριών της πεδιάδας και την άμεση εκτέλεση αντιπλημμυρικών έργων στον ποταμό. Στις 15 Μαΐου κατά την πανελλήνια απογραφή ο νομός Σερρών είχε 182.710 κατοίκους κι η πόλη 29.640 (η 11η κατά σειρά απογραφή στην Ελλάδα). Στις 1 Νοεμβρίου με μέριμνα του Υπουργείου των Στρατιωτικών και με δαπάνες του Δήμου μεταφέρεται στις Σέρρες το Ηρώο της 6ης μεραρχίας. Το γλυπτό κατασκεύασε ο διάσημος Αθηναίος γλύπτης Κ. Δημητριάδης |
|
Κατεβάστε όλο το χρονολόγιο |
Σύντομο χρονολόγιο της Περιόδου |
| 1930 |
Στις 10 Μαΐου αρχίζει η ανοικοδόμηση της Τζουμαγιάς (Ηράκλειας). Ο Ελευθέριος Βενιζέλος βάζει τον θεμέλιο λίθο στο οικόπεδο του Βλάχβεη. Το κράτος κατασκευάζει 500 ομοιόμορφες κατοικίες στη θέση της παλιάς πόλης. Στις 10 Μαΐου ο Ελευθέριος Βενιζέλος θέτει τον θεμέλιο λίθο του 1ου Δημοτικού Σχολείου Σερρών και εγκαινιάζει το ανακαινισμένο Ορφανοτροφείο Σερρών. |
| 1931 |
Στις 31 Ιουλίου γίνονται εργατικές ταραχές μπροστά στο ξενοδοχείο «Μητρόπολις». Στη διάρκειά τους σκοτώνεται από τούβλο ο λοχαγός Καραντινάκης. Γίνονται ευρείες συλλήψεις διαδηλωτών. Στις 7 Μαρτίου ο Περιστέρης Κωστόπουλος, ο Νίκος Κανάκης κι ο Νίκος Κασάπης θεμελιώνουν τον κινηματογράφο «Κρόνιον». |
| 1935 | Στις 1 Μαρτίου εκρήγνυται το Βενιζελικό επαναστατικό κίνημα γνωστό σαν «Κίνημα του '35». Ένα από τα κέντρα του κινήματος είναι και η πόλη των Σερρών, στην οποία ύστερα από δέκα μέρες εισέρχεται νικητής και τροπαιούχος ο τότε υπουργός των στρατιωτικών Κονδύλης. Ύστερα από την κατάρρευση του κινήματος, πολλοί Σερραίοι που πήραν μέρος σ' αυτό συλλαμβάνονται και φυλακίζονται. Στις 9 Ιουνίου πρωτοεκλέγεται βουλευτής ο Κωνσταντίνος Καραμανλής (ο πολιτικός απ’ την Πρώτη και μετέπειτα Πρόεδρος Ελληνικής Δημοκρατίας). |
| 1941 |
Στις 5.15' το πρωί της 6ης Απριλίου αρχίζει με την επίθεση των Γερμανών η μάχη του Ρούπελ. |
| 1941 |
(Καλοκαίρι): Ξεκινάει από την περιοχή των Κερδυλλίων Σερρών η πρώτη ανταρτοομάδα “Οδυσσέας Ανδρούτσος” με αρχηγό τον Τσέλιο Μουδιώτη και αμέσως μετά τον Καπετάν Λασσάνη (Θανάση Γκένιο). |
| 1941 |
Τα πρώτα αντίποινα των Γερμανών σε κατεχόμενη ευρωπαϊκή χώρα. Στις 17 Οκτωβρίου με «υποδειγματική» αγριότητα εκτελούνται όλοι οι αρσενικοί κάτοικοι των δύο σερραϊκών χωριών Άνω και Κάτω Κερδύλλια (250 περίπου) και τα σπίτια τους πυρπολούνται. |
| 1944 |
Στις 14 Σεπτεμβρίου δυνάμεις του ΕΛΑΣ που μάχονταν στα γύρω βουνά εισέρχονται στις Σέρρες έχοντας επικεφαλής τους την ελληνική σημαία. |
![]() |
||||
| 20ος Αιώνας |
||||
|
Σπουδαία πρόσωπα του τόπου μας

Τo 1904 κορυφώθηκε ο Μακεδονικός Αγώνας (1904-1908) που είχε σκοπό την ένωση της Μακεδονίας με το ανεξάρτητο ελληνικό κράτος. Η Μακεδονία βρισκόταν ακόμη υπό οθωμανική κατοχή. Μαζί με τους Έλληνες ζούσαν πολλοί Βούλγαροι που υπάγονταν εκκλησιαστικά στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Οι Βούλγαροι από πολύ νωρίς, αντιλαμβανόμενοι ότι η απελευθέρωση της Μακεδονίας από τους Τούρκους δε θα αργούσε, επιδίωξαν με κάθε μέσο την αυτονόμησή της με σκοπό να την προσαρτήσουν στο κράτος τους. Ισχυρίζονταν ότι οι πληθυσμοί που μιλούσαν βουλγαρικά υπερτερούσαν στις περιοχές της Μακεδονίας σε σχέση με τους πληθυσμούς που μιλούσαν ελληνικά. Το 1870 κατάφεραν να ιδρύσουν αυτόνομη Βουλγαρική εκκλησία, την Εξαρχία. Oι Έλληνες αντέδρασαν και προσπάθησαν να αναπτύξουν την ελληνική γλώσσα ιδρύοντας όσα περισσότερα σχολεία μπορούσαν.
Από το 1895 περίπου οι Βούλγαροι άρχισαν να στέλνουν αντάρτες (κομιτατζήδες) και πράκτορες για να εκβουλγαρίσουν τους κατοίκους της Μακεδονίας. Τότε η κυβέρνηση των Αθηνών αφυπνίστηκε και ανέλαβε συντονισμένη δράση. Έτσι, σχηματίστηκαν ελληνικές αντάρτικες ομάδες με αξιωματικούς, οπλαρχηγούς και πατριώτες απ' όλη την Ελλάδα, και δημιουργήθηκαν οργανωμένα δίκτυα πληροφοριών για να τους κατευθύνουν. Οι αντίπαλες ομάδες συγκρούονταν άγρια σε όλη τη Μακεδονία σ' όλη τη διάρκεια του Αγώνα και διαλύθηκαν από τους Τούρκους μετά την επανάσταση των Νεοτούρκων το 1908. Όσοι αγωνίστηκαν για την ελληνικότητα της Μακεδονίας ονομάστηκαν Μακεδονομάχοι.
Εξαρχία : Αυτόνομη βουλγαρική εκκλησία, με επικεφαλής τον έξαρχο. ΕΜΕΟ: Μυστική οργάνωση που συστάθηκε από τους Βουλγάρους στα Βαλκάνια στα τέλη του 19ου αιώνα. Είχε σκοπό την απελευθέρωση της Μακεδονίας από τους Τούρκους. Το σύνθημα «Η Μακεδονία στους Μακεδόνες» χρησιμοποιήθηκε για την επίτευξη της αυτονομίας της Μακεδονίας και με απώτερη επιδίωξη ένα μεγάλο βουλγαρικό κράτος.
|








