Τοπική Ιστορία των Σερρών

Τα πρώτα αντάρτικα σώματα εμφανίστηκαν στην περιοχή των Σερρών το 1903. Γρήγορα όμως διαλύθηκαν, γιατί δεν υπήρχε σωστή συγκρότηση και προετοιμασία. Έτσι μέχρι το 1905 δεν υπήρχαν οργανωμένα ελληνικά σώματα ικανά να βοηθήσουν τους Σερραίους να αντιμετωπίσουν την βουλγαρική προπαγάνδα και τους Βούλγαρους κομιτατζήδες. Οι Σερραίοι αγωνίζονταν μόνοι, ενώ στο ελληνικό προξενείο των Σερρών κυριαρχούσε ο δισταγμός. Μια εκδήλωση της μεγάλης θέλησης των κατοίκων της πόλης για την ένωσή τους με την ελεύθερη Ελλάδα και την απαλλαγή τους από τους Βούλγαρους ήταν και ένα μεγάλο συλλαλητήριο που έκαναν στις 14 Σεπτεμβρίου του 1904 ζητώντας την επικράτηση της Πίστης και της Πατρίδος.
Το 1905, συγκροτήθηκαν περισσότερο οργανωμένα αντάρτικα σώματα σε όλες τις περιοχές του νομού με Σερραίους οπλαρχηγούς, που ξεκίνησαν έναν αδυσώπητο και σκληρό αγώνα εναντίον των Βούλγαρων κομιτατζήδων. Στην πόλη μάλιστα, τα ανταρτικά σώματα κατάφεραν να εξοντώσουν τους περισσότερους πράκτορες της βουλγαρικής προπαγάνδας.
Το ίδιο έτος (1905) ιδρύθηκε ο Μουσικογυμναστικός σύλλογος Σερρών «Ορφέας». Φαινομενικά λειτουργούσε για την ψυχαγωγία των κατοίκων, αλλά στην πραγματικότητα ήταν μια μυστική πολιτική πατριωτική οργάνωση, φυτώριο Σερραίων αγωνιστών. Μυούσε τα μέλη του σε μια από τις αίθουσές του και ανέπτυξε πλούσια εθνική δραστηριότητα προσφέροντας πολλά στον Μακεδονικό Αγώνα...

Στις 1 Αυγούστου του 1905, μια ομάδα από 12 νέους Σερραίους, κυρίως επαγγελματίες, με την προτροπή του Ελληνικού Προξενείου Σερρών, αποφάσισαν την ίδρυση ενός σωματείου με το όνομα «ΟΡΦΕΑΣ». Η δράση του ήταν διπλή: ως πο λιτιστικού ομίλου με πλούσια καλλιτεχνική και αθλητική δραστηριότητα και ως μυστικής οργά νωσης για την διεξαγωγή του Μακεδονικού Αγώνα με τεράστια εθνική συνεισφορά.
Στα υπόγεια των γραφείων του συλλόγου πάρθηκαν σημαντικότατες...

1η. Ο Γρηγόριος Ζερβουδάκης (Μητροπολίτης Σερρών από το 1892 ως το 1909), πρόσφερε ...

---------------------

2η. Οτε έλαβε μέρος εις τους πυροβολισμούς και η δασκάλα Αγγελική Δ. Φιλιστιάδου, η οποία πληγωθείσσα εις τας πόδας, το Προξε-νείον μαθόν την κακιάν πράξιν των Βουλγάρων ότι η δασκάλα επληγώθη, έστειλε αμάξι αμέσως να φέρουν τη δασκάλα, αλλά αυτή λέγει το εξής: Δε θέλω να με πάτε με το αμάξι παρά με το φορείον και να με περνάτε ....

Το Στάρτσοβο είναι χωριό που βρίσκεται στο νότιο τμήμα της σημερινής Βουλγαρίας, 15 χιλιόμετρα από τα σημερινά ελληνοβουλγαρικά σύνορα. Στην εποχή του Μακεδόνικου Αγώνα  ...

---------------------

Στις 13-11 -1901 διορίστηκε ως δασκάλα στο Στάρτσοβο η 16χρονη Φωτεινή Αλατα. Έμεινε εκεί με κίνδυνο της ζωής της 11 ολόκληρα χρόνια διδάσκοντας στα παιδιά, αλλά...

....για την προσφορά της στο Μακεδόνικο Αγώνα η Φωτεινή Αλατά-Παπαδημητρίου τιμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών το 1958 ....

Τα πρώτα ανταρτικά σώματα (1903), με οπλαρχηγούς τον Κρητικό Καπετάν Αντωνάκη και τον Σερραίο Καπετάν Πέο διαλύθηκαν γρήγορα. Το 1904-1905 συγκροτήθηκαν νέα ανταρτικά σώματα με Σερραίους οπλαρχηγούς: τον Σκοτουσσαίο Αθανάσιο Χατζηπανταζή στην περιφέρεια των Σερρών, τον Στέργιο Βλάχβεη στην περιφέρεια Ηρακλείας και Πορροΐων, τον Γεώργιο Γιαγκλή στην περιφέρεια Νιγρίτας-Σοχού, τον Δούκα Δούκα (Καπετάν Ζέρβα) στην περιφέρεια Ζίχνης και Παγγαίου και μαζί μ' αυτούς τον Καπετάν Μη-τρούση, τον Ανδρέα Μακούλη και τον Παπαπασχάλη (από το Λειβαδοχώρι), τον πρώτο ορθόδοξο ιερέα που θυσιάστηκε ως αρχηγός αντάρτικης ομάδας.
Ο Μητρούσης Γκογκολάκης ήταν ένας από τους σπουδαίους πατριώτες που αναδείχθηκαν κατά τον ιερό αυτό αγώνα. Καταγόταν από το χωριό Χομόνδος (που σήμερα έχει πάρει το όνομά του) και με την εθνική του δράση έγινε ο φόβος των Βούλγαρων Κομιτατζήδων. Μια μέρα του 1907, Βούλγαροι Κομμιτατζήδες εκμεταλλευόμενοι την απουσία του δολοφόνησαν ολόκληρη την οικογένειά του. Ο Μητρούσης συγκρότησε σύντομα δικό του αντάρτικο σώμα και ήρθε στην πόλη των Σερρών με σκοπό να πάρει εκδίκηση. Στις 13 Ιουλίου 1907, ημέρα Παρασκευή, ο Καπετάν Μητρούσης (με τους Αθανάσιο Γιοβάνη, Μιχάλη Ουζούνη, Νικόλαο Παναγιώ-του και Θεόδωρο Τουρλεντέ στο πλευρό του) κυνηγώντας...

Η γιορτή των Τριών Ιεραρχών έπαιρνε τη μορφή εθνικού πανηγυριού και ούτε λόγος μπορούσε να γίνει περί σύγκρισής της με τη γιορτή του Κυρίλλου και Μεθοδίου που οργάνωναν στις 11 Μαΐου το βουλγαρικό σχολείο και οι λίγοι Βούλγαροι που κατοικούσαν στα κελιά της βουλγαρικής εκκλησίας.....Το απόγευμα της παραμονής τη μεγάλη Μητροπολιτική εκκλησία γέμιζαν εκατοντάδες παιδιών όλων των σχολείων και κοντά στο προσκυνηγάρι 12-14 τεράστιες λαμπάδες παρατάσσονταν. Την επόμενη μέρα γινόταν...

To 1907, ένας Γάλλος δημοσιογράφος, ο Παγιαρέζ, έζησε την εποποιία του Μακεδονικού Αγώνα και γυρνώντας στο Παρίσι έγραψε:
«.. .Τι μ' ενδιαφέρουσι οι Εθνολογικαί και γλωσσολογικαί θεωρίαι; Τι μ' ενδιαφέρει αν τα θύματα του Κομιτάτου ομιλούν ελληνικήν, κουτσοβλαχικήν, βουλγαρικήν ή τουρκικήν; Ό,τι με ενδιαφέρει είναι ότι πάντες ούτοι οι Μακεδόνες, ανεξαρτήτως της γλώσσης που ομιλούν, προτιμώσι να ...

ΟΙ ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΟΙ

Οι μακεδονομάχοι είναι οι στρατιωτικοί άγιοι της εποχής μας. Είναι κάτι ανάμεσα σε νεομάρτυρα και ακρίτα.  Σαν τον Αη-Γιώργη μοιάζουν που σκοτώνει τον δράκοντα τον παμφάγο. Έχουν σταυρό στο στήθος τους. Φυλακτήριο χέρι αγγέλου στην...

Εν Σέρραις 19 Ιουλίου 1907

Προχθές πρωίαν τοπικαί αρχαί πληροφορηθείσαι ότι εν προαστείω Σερρών Κάτω Καμενικίων κρύπτεται ελληνικόν Σώμα 5 μελών, επυρπόλησαν συνοικισμόν. Των ανταρτών αρνηθέντων να παραδοθώσι επηκολούθησε πεντάωρος συμπλοκή, εις ην έλαβον μέρος ολόκληρος η φρουρά Σερρών, ως και υπέρ 500 άτακτοι, οίτινες ηπείλησαν προς στιγμήν σφαγάς. Επειδή αντάρται ημύνοντο επιτυχώς, τουρκικός στρατός μετηνέχθη και δύο ορεινά πυροβόλα, ων ευτυχώς ...